IPARD 2

TKDK 18 Aralık 2015 tarihinde IPARD 2 programının ilk çağrısını yaparak başvuruları almaya başladı. Peki, nedir bu IPARD 2 programı? IPARD 1 var mıydı? Varsa neden IPARD 2 ye ihtiyaç duyuldu?

Türkiye, Avrupa Birliği'ne adaylık süreci çerçevesinde, AB ile ortaklaşa olarak bazı projeler yürütmektedir. Katılım Öncesi Yardım Aracı (Instrument for Pre-accession Assistance) yani IPA da bu projelerden bir tanesidir.

Avrupa Birliği 2007 – 2013 yıllarına ait bütçe dönemiyle birlikte aday ülkelere sağladığı mali yardım mekanizmasında değişikliğe gitmiştir. Buna göre aday ve potansiyel aday ülkelere yapılan mali yardımlar Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA) adı altında birleştirilmiştir.

Beş bölüm halinde yapılandırılan IPA, geçiş dönemi ve kurumsal yapılanma desteği yanı sıra çevre, ulaştırma, bölgesel rekabet, insan kaynakları kalkınması ve kırsal kalkınma olarak belirlenen yeni alanlarda katılım öncesi mali destek sağlamaktadır. Ayrıca aday ülkeler, katkı payları kısmen IPA altında finanse edilmekte olan Birlik Programlarına katılmaya devam etmektedir.

IPA Bileşenleri:

I.       Geçiş Dönemi Desteği ve Kurumsal Yapılanma

II.      Sınır Ötesi İşbirliği

III.     Bölgesel Kalkınma

IV.     İnsan Kaynaklarının Geliştirilmesi

V.      Kırsal Kalkınma (IPARD)

IPA kapsamında 2007-2013 yılları itibarıyla ülkelere tahsis edilen fon yaklaşık 9.9 milyar avro tutarındadır. Bu tutarın yaklaşık yarısını oluşturan 4,8 milyar avro, nüfus ve yüzölçümü büyüklüğü dikkate alınarak Türkiye için ayrılmış durumdadır.

İşte IPARD, bahsettiğimiz bu AB projesi olan IPA'nın 5. yani kırsal kalkınma bileşenini ifade etmektedir. TKDK kurumu bu 5. bileşeni devlet adına uygulaması amacıyla kurulmuştur.

IPA-V Kırsal Kalkınma IPARD

Bileşen kapsamında tarım, hayvancılık, gıda, balıkçılık ve alternatif tarım alanlarında faaliyet gösteren işletmelere, üretici bireylere, kooperatiflere ve üretici birliklerine hibe programları aracılığı ile finansman desteği sağlanması planlanmaktadır.

Söz konusu hibe programlarının Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı ile Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) tarafından, toplam 42 ili kapsayacak şekilde uygulanması planlanmıştır.

Fonlar, Türkiye’nin katılım öncesi dönemdeki öncelikleri ve ihtiyaçlarını dikkate alarak sürdürülebilir kalkınmayı sağlamak üzere, tarımsal işletmeleri Birlik standartlarına yükseltmeyi amaçlayan Şubat 2008 tarihli Kırsal Kalkınma (IPARD) Programında saptanan öncelikler çerçevesinde kullandırılmaktadır.

Bu bileşende fonların kullanımına ilişkin tüm yetki AB tarafından TKDK’ya devredilmiştir. Diğer bileşenlerden farklı olarak bu bileşenden, kar amacı güden özel ve tüzel kişiler de yararlanabilmektedir.

Kırsal Kalkınma alanında 2007-2013 yılları için ayrılması öngörülen bütçe 854,6 milyon avrodur.

Bahsettiğimiz programın 1. aşaması 2013 yılında sonra ermiştir. 2014 yılından itibaren 2. dönem başlatılmıştır.

IPA II DÖNEMİ

Katılım Öncesi Yardım Aracı (IPA)’nın 2014 – 2020 yıllarını kapsayan II. Dönemi de I. Dönemin devamı niteliğinde, ülkemizin AB müktesebatına uyum ve uygulamasına yönelik kapasitesinin geliştirilmesi ile ekonomik ve sosyal uyuma yönelik kapasitelerinin oluşturulması hedefleri çerçevesinde yürütülecektir.

Yeni dönemde Komisyon tarafından fonların daha etkin kullanımına yönelik olarak sektörel bir yaklaşım benimsenmiş olup, bu yaklaşım kapsamında IPA’nın I. döneminde yer alan bileşen bazlı yapı kaldırılarak yeni dönemde finanse edilmesi öngörülen belirli sektörler ile bu sektörler kapsamındaki çalışmaları yürütecek sektör sorumlusu kuruluşlar  belirlenmiştir.

Programın bu dönemimde 7 yıllık toplam tahsisatımız 4.453,9 milyar Avro’dur.

2014 - 2020 yılları arasında IPA programı altında yine IPARD 2 dönemi de başlamıştır. 18 Aralık 2015 tarihinde yapılan çağrı da bu programın ikinci döneminin ilk çağrısıdır.